پیرو نور خود است آن پیشرو

»بیدل«

آن که او بی نقش و ساده سینه شد

نقش های غیب را آیینه شد

»مولوی«

دانی که چرا:

»تربیت، استخراج است نه انتقال«

زیرا استخراج یک جراحی درونی برای مکاشفه و مراقبه ی گنج درونی است.

استخراج، یعنی شیارزنی برای بازپدیدآوری اندیشه از درون و نه جمع آوری اندیشه ها از بیرون!

استخراج، ره به درون دارد تا آن را چه هست آشکار سازد.

استخراج، یک کاوش دائمی در لایه های وجودی به قصد کشف استعدادها و قابلیت های درون است.

استخراج فرایند کندن، کاویدن، لایه برداری، و لایروبی به قصد پالایش و والایش درونی است.

استخراج، خارج کردن ذهن از تاریکی به روشنایی، از هشیاری به هوشمندی، از دانش به معرفت و از آگاهی به حکمت است.

استخراج، خارج ساختن ذهن از محدودیت ها، قالب ها و عادت هاست.

استخراج، ویران سازی به قصد نوسازی و به هم زدن برای سامان دهی است.

استخراج، ترکاندن پوسته ها و آزادکردن انرژی درونی است.

استخراج، بازکاوی ذهن است نه بازآموزی آن.

استخراج، تزکیه و تصفیه ی روح و روان است و نه تعلیم و تأدیب صرف آن.

استخراج، پرده برداری است از آن چه هست و نه تزیین کردن آن چه که نیست.

استخراج، آشکار ساختن فطرت است و نه نقاب کردن شخصیت.

استخراج، تراشیدن از درون است و نه افزودن از بیرون.

استخراج، پرورش قابلیت هاست و نه آموزش قاعده ها.

پس «تربیت استخراجی«، روشی وارونه با آن چه در «تربیت انتقالی» به کار می رود پیش می گیرد؛ روشی که به جای لایه افزایی، لایه برداری می کند و به جای فربه سازی، تهی سازی می کند!

و تربیت استخراج معادن وجود است همان گونه که رسول اکرم (ص) فرمود:

الناس معادن کمعادن الذهب و الفضّه(1)

مردم معدن هایی هستند همچون طلا و نقره.

پس در دل مردمان همه ی بذرها و سرمایه ها و قابلیت ها نهفته است و نقش مربی کشف و استخراج و بازیابی این استعدادها و درون مایه ها در وجود متربی است!

این رهیافت وارونه در تعلیم و تربیت وارونه خود حکایتی است وارونه، که نتایج آن در همه ی ابعاد زندگی امروزین نمایان است.

آدمی تنها یک وظیفه دارد:

بازآفرینی خویشتن خویش، و این ساده نیست.

»والری«

1) رسول اکرم ص، بحار الانوار، جلد 4؛ ص 405.