جستجو
این کادر جستجو را ببندید.

تربیت ضعیف و تربیت مقتدرانه

زمان مطالعه: 2 دقیقه

چند وقت پیش یکی از دوستان خوبم به من گفت که اخیراً فرزند پنج ساله اش بدون اجازه با دوچرخه از محوطه جلوی خانه دور شده و یک ساعت بعد او را در جایی بسیار دورتر از خانه پیدا می کنند.

او گفت: «من و همسرم بسیار ترسیده بودیم و وقتی دنبال او می گشتیم، همه نوع افکار منفی به ذهن مان خطور کرد.«

پرسیدم: «بعد از پیدا شدنش چه کار کردید؟«

دوستم در پاسخ گفت: «یک روز او را از دوچرخه سواری منع کردیم.«

با کنایه گفتم: «اوه چقدر زیاد!«

دوستم با تعجب پرسید: «چطور؟«

در پاسخ گفتم: «تو مطمئنی فقط یک روز او را از دوچرخه سواری منع کردی؟«

گفت: «بله، توقع داشتی که یک ماه او را منع می کردم.«

گفتم: «حداقل.«

دوستم نگاه تعجب آوری به من کرد و گفت: «واقعاً جدی می گویی؟«

واقعاً جدی می گفتم. پیش بینی من این است که فرزند دوستم دوباره قانون را زیر پا خواهد گذاشت. احتمالاً قبلاً نیز چنین کرده بود. از این گذشته منع یک روزه او از دوچرخه سواری جریمه سنگینی برایش به شمار نمی رود و به راحتی قابل تحمل است. اما اگر والدین او به جای یک روز، یک ماه او را از دوچرخه سواری منع کرده و دوچرخه اش را در جایی مثل گاراژ یا حیاط خلوت آویزان می کردند، آنگاه فرزندشان مجبور بود جریمه سنگینی را بابت قانون شکنی خود بپردازد. در این صورت، به عقیده من، دیگر هیچ وقت قانون عدم دور شدن از محوطه جلوی خانه را زیر پا نمی گذاشت.

امروزه غالب والدین، شبیه به دوستم عمل می کنند. آنها هنگامی که فرزندشان کار خطایی انجام می دهد، با یک برس نرم به پشت دست آنها می زنند. آنها هنگامی که پای اصلاح رفتار به میان می آید، تاب تحمل ناراحتی فرزندشان را ندارند. جالب توجه این که آنها چون نمی خواهند فرزندشان را ناراحت کنند، خودشان دچار ناراحتی می شوند و به طور مثال فریاد برمی آورند که «چند بار باید بگویم؟» سپس احساس بدی می کنند و کنترل خود را از دست می دهند و به دنبال آن از فرزندشان عذرخواهی می کنند.

اگر می خواهید فرزندتان که قانونی را زیر پا گذاشته است، بار دیگر به چنین کاری اقدام نکند، باید تنبیهی بسیار سنگین تر از خطایی که انجام داده است وضع کنید بدین ترتیب شما تأثیر بیشتری را روی فرزند خود خواهید گذاشت و بدرفتاری مورد نظر به احتمال زیاد بار دیگر تکرار نخواهد شد.

تنبیهات سنگین از این نوع چندان نیاز به تکرار ندارند. این گونه تنبیهات همین که چند بار به کار گرفته شوند، غالباً از بدرفتاری فرزند در آینده به نحو

اثربخشی جلوگیری خواهند کرد. در یک ارزیابی نهایی، والدینی که از تنبیهات سنگین (به طور مثال ممانعت از دوچرخه سواری به مدت یک ماه) برای اصلاح بدرفتاری فرزند خود استفاده می کنند، به ندرت نیازی به تنبیه فرزند خود پیدا می کنند. فرزندان این نوع والدین قوانین آنها را جدی می گیرند، و از آن اطاعت می کنند. اما فرزندان والدینی که با مشاهده بدرفتاری فرزندان با یک برس نرم به پشت دست آنها می زنند، والدین خود را جدی نمی گیرند و بار دیگر قوانین آنها را زیر پا می گذارند و بار دیگر والدین آنها بر سرشان داد و فریاد می کنند و به دنبال آن احساس گناه کرده و از فرزندان خود عذرخواهی می کنند: «متأسفم من روز بدی داشتم. من قصد نداشتم که ناراحتی هایم را سر تو خالی کنم.» و دوباره روز از نو، روزی از نو.