از بزرگسالانی که والدین آنها با یکدیگر ناسازگاری داشته اند بخواهید خاطرات کودکیشان را برای شما بازگو کنند، احتمال دارد داستان هایی از غم، آشفتگی، امید واهی و رویدادهای ناگوار برای شما گفته شود. مشاهده ی طلاق والدین در آن زمان برای آنها درماندگی و درد به همراه داشته است. یا اینکه پدر و مادرشان از گروهی بوده اند که رابطه زناشویی بسیاری بدی داشته اما «به خاطر بچه ها» به زندگی مشترک با یکدیگر ادامه می دادند. اگر چنین باشد، باید بدانید برای کودک یا نوجوان مشاهده ی اینکه دو نفر از عزیزترین افراد زندگی اش هر روز یکدیگر را آزار می دهند، بسیار دردناک است.
مهم نیست زن و شوهر با هم زندگی کنند، از یکدیگر جدا باشند، یا طلاق گرفته باشند، جنگ و بی احترامی زن و شوهر نسبت به هم برای فرزندانشان آزار دهنده است. به همین دلیل شیوه زناشویی- یا طلاق- برای کودکان نوعی «اکولوژی هیجانی«(1) به وجود می آورد. همانطور که یک درخت تحت تأثیر نوع هوا،
آب و خاک در محیطش قرار می گیرد، کیفیت روابط پیرامون کودکان نیز تعیین کننده سلامت هیجانی آنها است. تعامل شما با همسرتان بر شیوه ی زندگی و موفقیت فرزندتان، توانایی او بر مدیریت هیجان ها و ظرفیت او بر سازگاری با دیگران تأثیر می گذارد. به طور کلی وقتی والدین یکدیگر را حمایت کنند و از همدیگر چیزهایی بیاموزند، هوش هیجانی در فرزندانشان شکوفا می شود. ولی کودکانی که همیشه شاهد دشمنی والدین با یکدیگر هستند با خطرهای جدی رو به رو هستند.
گرچه این خبرها می توانند برای والدینی که ناسازگاری زناشویی دارند نگران کننده باشد، ولی امیدی نیز وجود دارد- به ویژه برای زوج هایی که انگیزه بهبود رابطه با همسر را دارند (هنوز رابطه زناشویی دارند یا طلاق گرفته اند(. اکنون می دانیم ناسازگاری میان والدین به خودی خود برای کودکان آسیب زا نیست، بلکه آنچه آسیب زا است شیوه ی مدیریت اختلاف در والدین است.
افزون بر این، دریافته ایم آموزش هیجان می تواند اثرات منفی ناسازگاری زناشویی را کاهش دهد. به عبارتی، وقتی والدین برای فرزندانشان حضور هیجانی داشته باشند، آنها را در رویارویی با احساسات منفی شان یاری کنند، و هنگام وجود تنش در خانواده آنها را راهنمایی کنند و آموزش دهند، فرزندانشان از بسیاری تأثیرات مخرب ناشی از نابسامانی های خانوادگی از جمله طلاق مصون خواهند ماند. تاکنون، آموزش هیجان تنها عامل اثبات شده ای است که بر این تأثیرات آسیب زا اثر خنثی کننده دارد.
و بالاخره اینکه، یافته های ما نشان می دهند نقشه ی راهنمای والد نیک بودن و بهبود رابطه زناشویی یکسان هستند. شیوه میان فردی که والدین آموزشگر هیجان با فرزندان خود به کار می بندند- آگاهی هیجانی، همدلی، و پذیرا بودن برای حل مسأله- شیوه ای مناسب برای زناشویی آنها است. این افراد افزون بر اینکه والدین بهتری هستند، رابطه خود با همسرشان را نیز بهبود می بخشند.
پیش از شناخت چگونگی عملکرد تأثیر حمایتی آموزش هیجان، بهتر است به شناخت شیوه های تأثیر ناسازگاری زناشویی و طلاق بر کودکان بپردازیم.
1) emotional echology اکولوژی هیجانی شاخه ای از جامعه شناسی است که با روابط انسان با محیط اجتماعی و طبیعی خود سر و کار دارد. (مترجم(.
