در امر تربیت و رشد و سازندگی انسان، خانواده نقشی اساسی دارد و این مسأله با همه جریانات و اموری که در آن محیط می گذرد مرتبط است. گفتار و کردار والدین، طرز برخوردها و روابط شان با یکدیگر، ارتباط و معاشرت اعضای خانواده با همدیگر، مراقبت ها در خواب و بستر، نوع بازی ها و وقت گذرانی ها، نوع پوشش و ستری که در خانواده وجود دارد، کنایات و اشارات و. . . . همه برای کودکان درسند.
این درس ها از همان روزهای اول ولادت کودک آغاز می شود و تا روزی که او در خانه و شاهد و ناظر رفتارها و برخوردهاست ادامه پیدا می کند. این گمان خطاست که برخی تصور کنند چون کودک نوزاد و یا شیرخوار است از جریان های خانوادگی تأثیر نمی گیرد. طفل از همان روزهای اول تولد می بیند و می شنود و از طریق لمس با جهان خارج آشنا می شود، اگر چه درک همه آنچه که در دور و بر اوست برایش فعلا نامفهوم باشد.
این تصور برای برخی از اطرافیان کودک پیش نیاید که طفل موجودی بی احساس و پخمه است. اگر امروز از حقایق و اسرار امور در عین دیدن و شنیدن سر در نیاورد فردا همه این مسائل برای او مفهوم می شود و عکسهائی که در ذهن از جریانات گذشته دارد برای او خوانا می گردد. و ساختمان کامل رفتار بعدی او بستگی خواهد داشت به نوع تجاربی که از قبل بدست آورده و تعبیر و تفسیری که از دیده ها و شنیده های خود داشته است.
