»من سعادة الرجل ان یکون له ولد یستعین بهم»
»حضرت سجاد علیهالسلام کافى، ج 6، ص 2«
اولاد چه دختر و چه پسر از بزرگترین و با منعفتترین نعمتهائى است که حضرت حق به بندگان مؤمنش عنایت مىکند.
ابراهیم علیهالسلام، فرزند نداشت، از این بابت اندوهگین بود، خداوند مهربان به عبد شایستهاش در ایام کهولت اسماعیل و اسحاق را مرحمت کرد.
اسحاق ریشه انبیاء الهى تا زمان مسیح، و اسماعیل ریشه خاتم انبیاء و امامان معصوم و هزاران حکیم و عارف و فقیه است.
فرزند نعمت فوق العادهاى است، منبع خیر است، منبع کرامت و سود دنیا و آخرت براى انسان است، البته انسانى که مؤمن به حق است، و به خاطر ایمانش فرزندان خود را مؤمن و صالح و شایسته تربیت مىکند.
ابراهیم به خاطر فرزنددار شدن به حمد کامل حق برخاست، که فرزنددار شدن به راستى اقتضاى حمد مىکند، حمدى که با زبان و قلب و اعضاء و جوارح تحقق پیدا کند.
الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذی وَهَبَ لی عَلَى الْکِبَرِ إِسْماعیلَ وَ إِسْحاقَ إِنَّ رَبِّی لَسَمیعُ الدُّعاء(1)
خداى را سپاس که در زمان پیرى به من اسماعیل و اسحاق را بخشید، همانا پروردگار من شنواى دعاى بندگان است.
از آیهى شریفه استفاده مىشود، که آنقدر فرزند جایگاه مهمى در زندگى دارد، که ابراهیم به وقت پیرى از حضرت حق درخواست فرزند کرد، و دعایش مستجاب شد.
زکریا به هنگام پیرى در محراب عبادت از حضرت حق درخواست فرزند کرد:
فَهَبْ لی مِنْ لَدُنْکَ وَلِیًّا یَرِثُنی وَ یَرِثُ مِنْ آلِ یَعْقُوب(2)
مرا از جانب خود جانشینى صالح عطا فرما که از من و آل یعقوب ارث ببرد.
اسحاق بن عمار از امام ششم علیهالسلام روایت مىکند: شخصى گفت در داشتن فرزند بىرغبت بودم، تا توفیق وقوف در عرفات نصیبم شد، در کنارم نوجوانى را دیدم دعا مىکرد و اشک مىریخت و مىگفت:
یا رب والدى والدى فرغبنى فى الولد حین سمعت ذلک(3)
خداوندا پدر و مادرم، پدر و مادرم، با شنیدن دعاى او نسبت به پدر و مادرش شوق پیدا کردن فرزند در من پدید شد.
پدران و مادران از دنیا رفته، از عبادت و مناجات، و کار خیر فرزندانشان در صورتى که اهل ایمان بودند بهرهى کامل مىبرند.
از رسول حق صلى الله علیه و آله و سلم روایت شده:
خمسة فى قبورهم و ثوابهم یجرى الى دیوانهم: من غرس نخلا، و من حفر بئرا، و من بنى لله مسجدا، و من کتب مصحفا، و من
خلف ابنا صالحا(4)
پنج نفر از دنیا رفتهاند، ولى پرونده آنان بسته نشده، دائم به آنان ثواب مىرسد: کسى که درختى کاشته، چاه آبى براى بهره بردارى مردم حفر کرده، مسجدى ساخته، قرآنى نوشته، فرزند شایستهاى از او به جا مانده.
امام ششم علیهالسلام مىفرماید:
وقتى یوسف برادر مادى خود را دید، به او گفت چگونه بعد از من زمینهى ازدواجت را فراهم کردى؟ گفت: پدرم یعقوب مرا امر کرد و گفت:
ان استطعت ان یکون لک ذریة تثقل الارض بالتسبیح فافعل(5)
اگر بتوانى فرزندانى بیاورى که زمین حق را به تسبیح و ثناى خود نسبت به پروردگار سنگین کنند، این کار را انجام بده.
حضرت سجاد علیهالسلام فرمود:
من سعادة المرء المسلم ان یکون متجره فى بلاده، و یکون خلطاؤه صالحین، و یکون له ولد یستعین به(6)
خوشبختى مرد مسلمان در سه چیز است: محل تجارت و کسبش در شهر خودش باشد، که پس از پایان روز نزد زن و فرزند خود برود، و دوستانش شایسته و صالح باشند، و فرزندانى داشته باشد که از کمک آنان سود جوید.
چقدر نعمت وجود فرزند با ارزش است که در قرآن مجید آمده:
و الله جعل لکم من انفسکم ازواجا و جعل لکم من ازواجکم بنین و حفدة و رزقکم من الطیبات(7)
خداوند از گوهر وجود شما همسرانتان را قرار داد، و از همسرانتان فرزندان و نوه
و داماد نصیب شما نمود، و روزى شما را از پاکیزهها قرار داد.
امام صادق علیهالسلام فرمود:
فرزندان مسلمانان در قیامت شفاعت مىکنند، شفاعت آنان پذیرفته است، چون به دوازده سالگى برسند، حسنات آنان ثبت مىشود، و چون به تکلیف برسند، گناه بر آنان نوشته مىشود(8)
امام هفتم علیهالسلام فرمود:
سعد امرؤ لم یمت حتى یرى خلفا من نفسه(9)
خوشبخت شد مردى که نمرد تا فرزندى از خود دید.
سود فرزند داشتن تا کجاست که امیرالمؤمنین علیهالسلام فرمود:
فى الرمض یصیب الصبى انه کفارة لوالدیه(10)
بیمارى فرزند کفاره گناهان پدر و مادر اوست.
رسول حق صلى الله علیه و آله و سلم فرمود:
الولد الصالح ریحانة من الله قسمها بین عباده…(10)
فرزند شایسته دسته گلى خوشبو از جانب خداست که بین بندگانش قسمت کرده.
و فرمود:
الولد الصالح ریحانة من ریاحین الجنة(10)
فرزند شایسته دسته گلى خوشبو از گلهاى بهشت است.
در روایت آمده: رسول خدا بر منبر مسجد مدینه در حال موعظه بود، حسن و حسین علیهماالسلام وارد مسجد شدند، پیراهن قرمز رنگ به تن داشتند در حال آمدن به زمین خوردند، پیامبر به سرعت از منبر به زیر آمد و هر دو را به آغوش گرفت،(11) سپس این آیه را تلاوت فرمود:
إِنَّما أَمْوالُکُمْ وَ أَوْلادُکُمْ فِتْنَةٌ وَ اللَّهُ عِنْدَهُ أَجْرٌ عَظیم(12)
مال و اولاد شما از جانب خداوند آزمایش است، نزد حق براى شما در این آزمایش اجر بزرگ است.
در تهران قناتى حفر شد که حفر کننده آن مردى بود به نام حاج علیرضا، بیش از صد سال است که مردم یکى از مناطق تهران از آن آب استفاده مىکنند، یکى از علماى بزرگ مىفرمود، شخصى او را به خواب دید در باغى بزرگ کنار نهرى عظیم، به او گفت این باغ یکى از باغهاى بهشت است و این نهر هم نهر بهشتى، این هر دو به مزد آن قنات به من عطا شده، ولى اى کاش برایم فرزندى بود که یک بار «لا اله الا الله» مىگفت و مىمرد، که بهرهاى عظیم از اقرار او به توحید نصیب من مىشد.
1) ابراهیم / 39.
2) مریم / 6 – 5.
3) وسائل، ج 21، ص 355.
4) بحار، 104، ص 97.
5) وسائل، ج 21، ص 356.
6) بحار، ج 103، ص 7.
7) نحل / 72.
8) بحار، ج 21، ص 355.
9) وسائل، ج 21، ص 358 – 357.
10) همان مدرک.
11) بحار، ج 42، ص 284.
12) تغابن / 15.
