مسئلهى مهر در اسلام مسئلهى بسیار مهم، ظریف، و دقیق و قابل توجه است، اسلام بر مهریههاى سبک اصرار دارد، و از مهریههاى سنگین متنفر است. از طرفى آنچه داراى ارزش و قیمت باشد چه مال و چه عمل مىتواند مهریه و صداق زن قرار بگیرد.
باغ، مغازه، زمین، ساختمان، پول نقد، آموختن علم و امثال اینها مىتواند صداق زن باشد.
روایات مهمى پس از آیات کتاب حق از رسول حق و امامان معصوم در معتبرترین کتابها وارد شده، به قسمتى از این روایات توجه نمائید، روایاتى که پافشارى دارد مهر را سبک بگیرد، و از صداق سنگین بپرهیزید، زیرا مهر سنگین باعث روگردانى جوانان از ازدواج و ماندن دختران در خانههاست.
رسول خدا صلى الله علیه و آله و سلم فرمود:
أفضل نساء أمتى أصبحهن وجها و أقلهن مهرا(1)
برترین زنان امت من زنى است که زیبائیش بیشتر و صداقش کمتر باشد.
امیرالمؤمنین علیهالسلام مىفرماید:
لا تغالوا بمهور النساء فتکون عداوة(2)
مهرها را زیاد نگیرید که مایهى دشمنى است.
آرى وقتى جوانى به خواستگارى دخترى از اقوام، یا همسایگان، یا افراد دیگر مىرود و با صداق سنگین و غیر قابل تحمل روبرو مىشود، و خود را در ازدواج ناکام و شکست خورده مىبیند، موجب کینهدار شدن نسبت به دختر و خانواده دختر مىشود، و از خود ناامید شده خداى ناکرده به فساد روى مىآورد، عمر را هدر مىرود، و به جوانى و نشاطش خسارت غیر قابل جبران وارد مىگردد.
حضرت صادق علیهالسلام فرمود:
من برکة المرأة خفة مؤنتها و تیسیر ولادتها و من شؤمها شدة مؤ نتها و تعسیر ولادتها(3)
کم خرجى و آسان زائى از برکت زن، و سنگینى مخارج و هزینه و دشوار زائى از شومى اوست.
رسول خدا صلى الله علیه و آله و سلم فرمود:
لا تغالوا بمهور النساء فإنما هى سقیا الله سبحانه(4)
مهرها را سنگین نگیرید، و مهر و محبت را باید خداوند مهربان فراهم آورد، پول و مال عشق و محبت نمىآورد.
رسول حق به زنى بنام حولا فرمود:
یا حولا و الذى بعثنى بالحق نبیا و رسولا، ما من امرأة ثقلت على
زوجها المهر إلا اثقل الله علیها سلاسل من نار(5)
اى حولا به آن خدائى که مرا بر حق به پیامبرى و رسالت مبعوث کرد، زنى نیست که مهر سنگین بر عهده شوهرش بگذارد، مگر اینکه خداوند زنجیرهاى آتش بر گردن او گذارد!!
مهر سنگین باعث فرار جوانان از ازدواج و افتادن آنان در معصیت و گناه است، و خواهندهى مهر سنگین در انحراف جوانان سهیم و از این جهت مستحق عذاب الهى است.
1) بحار، ج 103، ص 347.
2) همان مدرک.
3) ازدواج در اسلام / 95.
4) مجازات نبویه / 182.
5) ازدواج در اسلام / 97 – 96.