»یُریدُ اللَّهُ بِکُمُ الْیُسْرَ وَ لا یُریدُ بِکُمُ الْعُسْر» «بقره / 185«
نیاز پسر و دختر به ازدواج نیازى طبیعى، و احتیاجى ذاتى است، خوددارى طولانى از هجوم غریزه شهوت براى پسر و دختر امرى مشکل به نظر مىرسد.
گاهى طول زمان موجب فساد و افساد، و تباه شدن نیازمند به ازدواج شده است.
گاهى سرکشى غرائز باعث افتادن افراد در منجلاب گناه و معصیت شده است.
گاهى جلوگیرى از ازدواج براى پسران و دختران درد سر آفریده، و آنان را به امراض مختلفى دچار کرده است.
گاهى ولع به ازدواج و از طرفى موانع راه آن عشق و عاشقى به بار آورده، و دامنهاى پاک را آلوده نموده، و جوانانى که سرمایه یک مملکت هستند تا خودشکى پیش برده.
بعضى از پدران و مادران فرزندان در سن ازدواج را اگر پیشنهاد ازدواج کنند بچه مىدانند، و اعلام نیاز آنان رابه تشکیل زندگى، حاصل بىحیائى و پرورئى به حساب مىآوردند، و در این زمینه به فرزندان خود هجوم برده، و آنان را سرزنش و
تحقیر مىکنند، و به صورتى با آنان برخورد مىنمایند که آنان سرخورده مىشوند، و اگر از ایمان قوى برخوردار نباشند، خود را مجبور به حرکت در کژ راهه مىبینند.
بعضى از پدران و مادران به خانواده عروس یا داماد، مسائلى را پیشنهاد مىنمایند که تحقق دادن آن براى طرف مقابلشان بسیار سخت یا غیر ممکن است، و آنچنان در پیشنهادهاى خود پافشارى مىکنند که زمان ازدواج دختر و پسر مىگذرد، و گلهاى باغ انسانیت پرپر مىشود.
گاهى پسرى به خواستگارى دخترى مىرود، ولى با تلخى و بداخلاقى خانواده عروس روبرو مىشود و از ازدواج با دختر پشیمان مىگردد، و در این صورت دختر خانهنشین مىشود و به او لطمه وارد مىگردد، و از سن ازدواج مىگذرد، و چنین مسئلهاى هم ممکن است از خانواده پسر رخ بنماید.
گاهى دختران و پسران بر اثر محدود بودن در تصمیم، و دچار بودن به فضاى پدر شاهى و یا مادر شاهى تن به ازدواج نمىدهند، و از این طریق دچار خسارت مىگردند.
و گاهى خود دختر و پسر به خاطر پیشنهادهاى سنگین به طرف مقابل مانع تحقق ازدواج مىشوند.
اسلام عزیز این سختگیریها را خلاف انصاف و مروت، و جداى از اخلاق انسانیت، و امرى غیر خدائى و غیر شرعى مىداند.
اسلام به سختیگران هشدار مىدهد، که عواقب این برنامه در دنیا و آخرت دامن شما را خواهد گرفت.
اسلام مىگوید خداوند مهربان با آنان که در همهى امور آسان مىگیرند آسان مىگیرد، و با آنان که سختگیر هستند سخت خواهد گرفت.
سختگیرى در این مسئله، جنگیدن با غرائز و شهوات و آمال و آرزوهاى طبیعى و انسانى دختران و پسران است، و بر حضرت حق است که با سختگیران به سختى
برخورد کند، و آنان را از لطف و محبت خود محروم سازد.
حماد بن عثمان مىگوید. مردى خدمت حضرت صادق علیهالسلام از شخصى شکایت کرد، زمانى نگذشت که شکایت شده از راه رسید امام ششم فرمود: شکایت فلانى از تو براى چیست؟ عرضه داشت به من بدهکار است و من ایستادهام تا دینار آخر آن را از او بگیرم، حضرت صورت نشستن خود را عوض کرد و به خشم آمد و فرمود: تصور کردى تا دینار آخر از او بگیرى بد نمىشود، گفتار حق را در قرآن مجید نخواندهاى؟
یَخافُونَ سُوءَ الْحِساب(1)
مىترسند بدى حساب را.
خیال کردى سوء حساب به معناى ظلم و جور از جانب حق به عبد است! نه به خدا قسم.
ما خافوا الا الاستقصاء.
نمىترسند مگر تا آخرین ذره عمل را به حساب کشیدن.
بدان اى مرد:
فمن استقصى فقد اساء.
آنکه در حساب اینگونه سخت گیرى کند کار بدى انجام داده است.
پدران و مادران، پسران و دختران، از سخت گیرى، بخصوص در امر ازدواج بترسید، و از این امر غیر انسانى بپرهزید، راه ازدواج را هموار کنید، و شرایط آن را آسان بگیرید، و با شوهر دادن دختر با شرایطى سهل و آسان، و زن دادن به پسر با برنامهاى معمولى از گسترش بستر فساد، و سفرهى گناه جلوگیرى کنید.
1) رعد / 21.