ما روابط متقابل بىشمار خود را در زندگى خانوادگى اغلب بدیهى تلقى مىکنیم، در حالى که این روابط مىتواند براى توانایى درست کنار آمدن با دیگران اهمیت فراوانى داشته باشد. همان طور که ما الگوى رفتار فرزندانمان هستیم، خانواده نیز واحدى اجتماعى است. از بسیار جهات، موقعیتهایى که کودکان ما در محله، مدرسه، محیط کار، و دیگر محیطهاى اجتماعى با آن رو به رو مىشوند، شبیه همان موقعیتهایى است که در خانواده در برابر آن قرار مىگیرند. در گفت و گو و آموزش براى استفادهى مشترک از حمام و دستشویى، رایانه، تلویزیون یا خودروى خانواده ما در مورد معناى مسئولیت و چگونگى اعتماد و اتکاى به دیگران به شناخت خواهیم رسید.
براى مثال، به تمیز و مرتب کردن خانه در پایان مهمانى توجه کنید. جوئى، نه ساله، وظیفه داشته است که ظرفهاى شسته شدهى صبحانه را از ماشین ظرفشویى بیرون بیاورد و آن را خالى کند؛ ولى بر اثر هیجان مهمانى، از یاد برده است. فراموشى او مراحل گوناگون نظافت و مرتب کردن خانه را مشکلتر مىسازد. کریستین، یازده ساله، میز غذاخورى را تمیز کرده است؛ ولى براى گذاشتن ظرفهاى کثیف که اکنون بر روى
پیشخان آشپزخانه بر روى هم انباشته شدهاند جایى نمىیابد. مادر مىخواهد باقى ماندهى بوقلمون را در یخچال بگذارد؛ اما جایى براى کار کردن پیدا نمىکند. همه در آشپزخانه جمع شدهاند، عمه لوسى مىخواهد قابلمهها را در ظرفشویى آشپزخانه بشوید. غذاهاى باقى مانده در دیسها به تدریج خشک مىشوند. پدر مىخواهد پس از شام از میهمانان با قهوه پذیرایى کند و به تعداد زیادى فنجان احتیاج دارد؛ ولى بیشتر آنها هنوز در ماشین ظرفشویى هستند. همه این ماجرا برگى از زندگى معمولى را در آشفتگى دنیاى خانواده نشان مىدهد.
مادر به سرعت سرچشمهى مشکل را مىیابد و جوئى را صدا مىزند. «جوئى، باید هر چه زودتر ماشین ظرفشوئى رو خالى کنى. اینجا همه چیز به هم ریخته.«
جوئى که تشخیص مىدهد فراموشى او در بدترین زمان موجب زحمت فراوان شده است، به سرعت دست به کار مىشود. او، به کمک خواهرش، ماشین را از ظرف خالى مىکند و آشفتگى آشپزخانه به زودى از بین مىرود.
بر اثر این اتفاق، جوئى مىتواند چگونگى تأثیر رفتار خود را بر بقیهى خانواده به راحتى ببیند. اگر چه ممکن است این نمونه بسیار روشن و بدیهى به نظر برسد. ولى به طور حتم وابستگى ما عامل بسیار مهمى در زندگى خانوادگى به شمار مىرود.
آموزش چگونگى همکارى دوستانه با دیگر اعضاى خانواده، دربارهى روشهاى کنار آمدن با آدمها در دنیاى بزرگتر به راستى درسهاى گرانبهایى به کودکان ما خواهد داد. کودکان هر چه بیشتر و بهتر براى رسیدن به هدف مشترک کار کردن در گروه تمرین کنند در بزرگسالى، بیشتر مورد پذیرش و محبت دوستان، همسایهها و همکارانشان واقع مىشوند و دنیا در نظرشان خوشایندتر خواهد بود. و چنانچه بیاموزند آنچه را جهان به آنان عرضه مىکند با حسن نیت و سخاوت سهیم شوند، خود وسیلهاى خواهند بود تا دنیا را جایى زیبا براى زندگى بسازند.
