مرحله به مرحله‏

از نخستین بارى که تصمیم مى‏گیریم اسباب بازى کودک را به او ندهیم و به جاى آن بگذاریم خودش متوجه مى‏شود که مى‏تواند خود را سینه خیز یا به هر شکل دیگرى که در توان او است، به آن برساند، کارى مى‏کنیم بفهمد خوب است هدفى داشته باشد. ما تلاش او را براى رسیدن به اسباب بازى تشخیص مى‏دهیم – به آن توجه مى‏کنیم و هنگامى که آن را در دست مى‏گیرد، برایش کف مى‏زنیم و در شادى‏اش شریک مى‏شویم.

وقتى بچه‏ها کمى بزرگ‏تر هستند، برنامه ریزى براى رسیدن به هدف‏ها به آنان کمک مى‏کند به اعتماد به نفس و دیدگاه «تو مى‏توانى» برسند. ما پدر و مادرها مى‏توانیم کمک کنیم کودکان ما هدفهایشان را به روشنى بشناسند و از دسترس پذیر بودن آنها مطمئن شوند. ما مى‏توانیم نظارتى واقعى داشته باشیم و به آنان کمک کنیم میان افکار رؤیایى خود و پندهاى واقع بینانه‏ى ما تعادلى ایجاد کنند. ما مى‏توانیم، هنگامى که آنان براى رسیدن به هدفهایشان تلاش مى‏کنند، براى ارزانى داشتن تشویق و حمایتمان در کنارشان باشیم.

براى هر کس، جوان یا پیر، بهترین راه رسیدن به هدف در ابتدا مشخص کردن دقیق هدفى است که مى‏خواهد به آن دست یابد. مرحله‏ى دوم، تقسیم کردن برنامه به مراحل کوچک و مشخص کردن کارهایى است که باید انجام شود. اگر ما در این کار به فرزندانمان کمک کنیم، خدمت بزرگى براى آنان انجام داده‏ایم. وقتى آنان کار را به مراحل مختلف تقسیم مى‏کنند، مى‏آموزند که با عبور از مرحله‏ى الف خواهند توانست به مرحله‏ى ب و سپس ج برسند و کار را همین طور ادامه دهند تا به هدف دست یابند.

این کار، شاید خیلى ابتدایى به نظر رسد؛ ولى حیرت انگیز است اگر بدانیم تنها عده‏ى معدودى از ما براى رسیدن به هدف خود را با برنامه ریزى آماده مى‏سازیم. بیشتر اوقات ما بدون اینکه براى برنامه ریزى وقتى‏

صرف کنیم، نسنجیده و با شتاب اجراى برنامه را شروع مى‏کنیم. با این طرز تلقى بسیار آسان است که گیج و آشفته شویم یا مسیر نامشخص شود و بعد تمرکز و عزم حرکت را از دست بدهیم. این کار سرمشق خوبى براى بچه‏هاى ما نخواهد بود. اگر ما کار خود را با طرح نقشه و برنامه ریزى شروع کنیم، پیشرفتمان را در راه رسیدن به هدف با یکدیگر در میان بگذاریم و وقتى کار خود را به پایان رساندیم توفیق خود را جشن بگیریم، براى فرزندانمان الگوى بهترى فراهم مى‏سازیم. کودکان ما از مشاهده‏ى راهى که برنامه ریزى مى‏کنیم و کار را جلو مى‏بریم – خواه هنگام نقاشى خانه، گلکارى باغچه یا دوختن بالاپوش، و همچنین برنامه‏هایى که براى انجام دادن انتخاب مى‏کنیم – بسیارى چیزها مى‏آموزند.

ضرب المثلى قدیمى داریم با این مضمون: «سفر به اندازه‏ى مقصد اهمیت دارد.» که نه تنها به ما کمک مى‏کند براى رسیدن به هدفمان برنامه ریزى کنیم و مجهز باشیم، بلکه همچنین مى‏تواند موجب شود به خاطر بسپاریم وقتى فرزندانمان براى رسیدن به هدفهایشان تلاش مى‏کنند به گام‏هاى سست اولیه‏ى آنان توجه کنیم و به آن احترام بگذاریم.

ژاکلین، پنج ساله، مى‏خواهد پدر و مادرش را، با مرتب کردن تختخواب آنان، شگفت زده کند. او با دویدن به این سو و آن سوى تختخواب، موفق مى‏شود نیمى از روتختى را بر روى تخت بکشد. مادر و پدر از او سپاسگزارى مى‏کنند و مى‏گویند: «آفرین! خیلى کمک کردى.«

در حالى که ژاکلین با خوشحالى بیرون مى‏رود تا به بازى بپردازد، پدر به سوى تخت مى‏رود که گوشه روتختى را مرتب کند.

مادر با لبخند به او هشدار مى‏دهد: «به تختخواب دست نمى‏زنى! کار ژاکلین باید همان طور که هست مشخص و مورد قبول باشد. پس خرابش نکن!«

پدر موافقت خود را اعلام مى‏کند: «حق با توست.» او در مى‏یابد که قدردانى از زحمت دخترشان بسیار مهم‏تر از مرتب بودن روتختى است.