در روایتى آمده: شخصى با ظرف شیر خدمت رسول اکرم رسید، عرضه داشت با این شیر افطار کنید، فرمود این شیر از کیست؟ گفت: زنى براى شما هدیه فرستاده، فرمود با ظرف شیر برگرد و از او بپرس این شیر را از کجا تهیه کردهاى؟ آن شخص به خانه آن زن رفت و سئوال رسول خدا را مطرح کرد، زن پاسخ داد از گوسپند خودم، مرد به محضر پیامبر آمد و ماجرا را گفت، فرمود بازگرد و بپرس آن گوسپند از کجا آمده؟ برگشت و پرسید، زن گفت از زحمت کار و کوشش خودم آن مرد این معنا را به رسول حق خبر داد، حضرت فرمود: اکنون با این شیر افطار مىکنم.
فرداى آن روز صاحب ظرف شیر به محضر حضرت آمد، عرضه داشت چه شد این ظرف را شب گذشته چند بار برگرداندید؟ فرمود: خداوند متعال به ما پیامبران دستور داده غیر حلال نخورید!!
کار رسول اسلام باید عبرتى براى تمام مردم مسلمان باشد، به این معنا که در حلال و حرام دقت کافى به خرج بدهند، مبادا براى این دو روزهى زندگى زودگذر، با خود وزر و وبالى بردارند، که سبک کردن دوش وجود از آن بسیار سخت یا غیر ممکن باشد.
رسول حق صلى الله علیه و آله و سلم فرمود:
طلب الحلال فریضة على کل مسلم و مسلمة(1)
جستجوى حلال فریضهاى بر هر مرد و زن مسلمان است.
طلب الحلال واجب على کل مسلم(2)
جستجوى حلال بر هر مسلمانى واجب است.
طلب الحلال جهاد(2)
جستجو کردن از حلال نوعى جهاد است.
من اکل من کد یده حلالا فتح له ابواب الجنة یدخل من ایها شاء(2)
آنکس که با عرق جبین و زحمت دست خود حلال بخورد، درهاى بهشت به روى او باز مىشود، از هر درى که خواست وارد مىگردد.
العبادة عشرة اجزاء تسعة اجزاء فى طلب الحلال(2)
عبادت ده جزء است، نه قسمت آن در طلب حلال است.
حضرت رضا علیهالسلام فرمود:
ان الذى یطلب من فضل یکف به عیاله اعظم اجرا من المجاهد فى سبیل الله(3)
همانا کسى که از فضل خدا روزى مىجوید، تا به وسیلهى آن خانوادهاش را تأمین کند، اجرش از رزمنده در راه خدا بزرگتر است.
حضرت باقر علیهالسلام فرمود:
من طلب الدنیا استعفافا عن الناس وسعیا على اهله و تعطفا على جاره لقى الله عزوجل یوم القیامة و وجهه مثل القمر لیلة البدر(4)
کسى که در طلب دنیاست، به خاطر اینکه عفت نفسش را در برابر مردم حفظ کند، و خانوادهاش راحت باشد و به همسایگانش مهربانى و رحمت ورزد، خدا را در قیامت ملاقات مىکند، در حالى که چهرهاش مانند ماه شب چهارده است.
امام ششم علیهالسلام فرمود:
لا خیر فى من لا یحب جمع المال من حلال فیکف به وجهه و یقضى به دینه(5)
خیرى نیست در کسى که علاقه به جمع مال ندارد به خاطر اینکه آبرویش را حفظ کرده و قرضش را ادا کند.
رسول حق صلى الله علیه و آله و سلم فرمود:
من بات کالا من طلب الحلال بات مغفورا له(6)
کسى که شب را از خستگى طلب حلال بخوابد، آمرزیده خوابیده.
ان الله یحب ان یرى عبده تعبا فى طلب الحلال(7)
خداوند دوست دارد، بندهاش را در زحمت طلب حلال ببیند.
در روایات آمده کمى و زیادى روزى فقط و فقط محض امتحان عبد براى به دست آوردن درجات از جانب خدا است.
آنکه بر کمى و قلت روزى صبر کند، و دست به حرام براى گشایش آلوده نکند، و و آنکه بر رزق فراوان حق شکر کند از امتحان سربلند بیرون آمده(8)
مؤمن به وقت قلت رزق پست نمىشود، و به وقت وسعت رزق مست نمىکند، آنگاه که کم است به کم حلال مىسازد، و آن وقت که فراوان است، مىخورد و مىخوراند، و در اداى حقوق واجب مالى سرعت به خرج مىدهد.
1) بحار، ج 103، ص 9 – 7؛ میزان الحکمة، ج 4، ص 119.
2) همان مدرک.
3) بحار، ج 78، ص 339.
4) وسائل، ج 12، ص 11.
5) بحار، ج 103، ص 7.
6) بحار، ج 103، ص 2.
7) میزان الحکمة، ج 4، ص 119.
8) نهجالبلاغه، خطبه 91.
