در این که دوران حمل براى هر زنى ناراحت کننده و کسالتآور است شکى نیست، مادرانى که رنج این دوران را چشیدهاند و ناراحتى آن را دیدهاند، اگر به خاطر عشق فرزند نبود، از حامله شدن دوباره مىگریختند، چه در این دوران دستگاههاى مختلف بدن زن به فعالیت عجیبى مىافتد.
بعضى از غدد مترشحه داخلى، ترشحات فراوانتر دارند، و سوخت و ساز بدن بیشتر و سریعتر مىشود، ولى اغلب به علت بىمیلىهاى ظاهرى یا تهوعهاى بیجا، زن باردار نمىتواند غذا بخورد و خود را سالم نگهدارد.
عدهاى از خانمها نیز براى حفظ سلامت خود و جلوگیرى از چاقى و یا بزرگ شدن جنین در شکمشان رژیمهاى مخصوص و سخت مىگیرند و سعى مىکنند در این دوران، خود را از اغلب غذاهاى لازم محروم سازند تا حتى الامکان وزنشان زیاد نشود، و یا نوزاد خیلى رشد نکند، که پوست شکم آنها خراب شود، و چین بخورد، یا موقع حمل ناراحتىها را دو چندان سازد، غافل از اینکه زن حامله باید در نظر بگیرد از ابتداى حاملگى دیگر یک نفر نیست، بلکه دو نفر است، و در تمام دوران حمل لازم است رژیمى داشته باشد، که سلامتى خود و فرزندش را تأمین کند، نه این که از خودش پس از خاتمه حاملگى رگ و پوست مانده باشد، و نوزادش
نیز به علت بىغذائى ضعیف و ناتوان به دنیا آید.
براى این که دوران حمل به راحتى بگذارد، و زن باردار نه زیاد چاق شود که بیمار گردد، و نه آنقدر لاغر بماند که نتواند بار حمل و رشد کودک را تحمل کند، باید میزان غذاى روزانه او را با دستور صحیح تعیین کرد، و کالرى مورد نیاز یومیه را با کمال دقت به او رساند.
در زنان حامله به علت ازدیاد ترشحات غدد مترشحه داخلى سوخت و ساز بدن سریعتر مىشود، لذا خودبخود اغذیه مصرفى بهتر و زودتر جذب مىگردند، و بنابراین اگر وجود جنین نبود، زن فورا چاق مىشد، ولى ازدیاد فعالیت فقط به علت وجود جنین است، و بنابراین براى رشد سریع اوست، و در صورت کسر تغذیه بدن مادر، مجبور است از ذخائر سابق که در کبد و مغز استخوان و سایر نقاط بدن مادر مانده استفاده کند و کسرى خود را جبران نماید.
کودک در رحم براى تشکیلات مختلف وجود خود احتیاج به مواد آهکى و آهنى دارد، و برابر یک مثل مشهور، عقیده دارند که نوزاد خود را از آهن و کلسیم مىسازد.
آهن براى ساختمان خون نوزاد مورد نیاز است و بدون آن هموگلوبین که هستهى اولیهى گلبولهاى خون است ساخته نخواهد شد، و نوزاد مجبور است از آهن ذخیره مادر مصرف کند، لذا مادر به تدریج کم خون مىشود، و بدون تردید نوزاد نیز پس از ولادت کم خون خواهد بود.
براى اینکه مادر، خوب بتواند آهن مورد نیاز خود و نوزادش را تأمین کند، باید روزانه مقدار لازم حبوبات مثل لوبیا، باقلا، عدس و یا سایر اغذیهى آهندار مثل جگر سیاه، گوشت و بالاخره میوههاى آهندار مثل سیب، انگور، خرما و امثال آنها را مصرف کند.
مواد آهکى اولین سنگ بناى ساختمان بدن نوزاد هستند، چه نوزاد براى
تشکیلات استخوانى خود در دوران زندگى داخل رحم، لااقل به 50 – 40 گرم مواد آهکى نیازمند است و مادر باید این مقدار کلسیم را به تدریج همراه غذاى روزانه بخورد، تا به مصرف استخوان بندى جنین برسد، و در غیر این صورت جنینى که براى تشکیلات خود احتیاج به مواد آهکى دارد سعى مىکند، از کلسیم موجود در بدن مادر استفاده کند، لذا مادر به تدریج استخوانهایش سست مىشود، دندانهایش کرم خورده مىگردد، موهاى سرش مىریزد، و روز به روز به طرف ضعف و ناتوانى مىرود.
مواد آهکى را به صورت لبنیات و اقسام مختلف آن مثل شیر، پنیر، و ماست، و سرشیر و یا حبوبات مثل گندم و جو یا میوهها مانند گلابى و سیب و امثال اینها مىتوان به مادر خورانید و از این راه به تغذیه جنین و رشد او کمک کرد(1)
اسلام عزیز جهت حفظ سلامت مادر در دوران باردارى، و رشد جنین از جهت جسم و عقل، و زیبا از کار درآمدن کودک در رحم دستورات خاص دیگر در تغذیه مادر، و تغذیه طفل پس از ولادت دارد، که آنها را در کتب مربوطه مطالعه کنید.
نوع لباس، رنگ لباس، کفش، رفت و آمد مادر، رفت و آمد افراد محرم و نامحرم در خانه در ایام باردارى زن، و آنچه که باید در آن دقت شود، مسائلى است که فرهنگ پاک حق نسبت به آن راهنمائى دارد.
مادر در ایام حمل، اگر از ذکر خدا، شرکت در مجالس الهى، خواندن قرآن توجه به واجبات، حفظ آرامش غفلت نورزد، در روان و مغز کودک، و رشد روحى و معنوى او اثر بسزائى دارد.
خود باردارى در آئین الهى نوعى عبادت، و ثوابى عظیم بر آن مترتب است.
رسول حق صلى الله علیه و آله و سلم فرمود:
بلى اذا حملت المرأة کانت بمنزلة الصائم القائم المجاهد بنفسه و ماله فى سبیل الله…(2)
آرى وقتى زن حامله مىشود، به منزلهى انسان روزهدار، شب بیدار براى عبادت، و مجاهد به جان و مال در راه خداست.
البته زن و مرد با رضایت یکدیگر مىتوانند خود را از بچهدار شدن معاف کنند، ولى با این کار تجارت بسیار پرسودى را از دست خواهند داد، و در مسئلهى بچهدار شدن هم نباید بىقید و شرط زیست، بلکه لازم است توان و تحمل روحى و بدنى، و حوصله و استقامت خود را نسبت به ترتیب اولاد و توجه به او، و به عهده گرفتن مخارجش ملاحظه کرد، و مبادا تعداد اولاد به اندازهاى شود، که پدر و مادر از عهدهى رعایت آنها برنیایند، و خداى ناخواسته افرادى بارآیند، که مردم از دست آنان بر پدر و مادرشان نفرین کنند.
1) راهنماى مادر / 6.
2) بحار، ج 101، ص 106.
