ناتوانایی ها و مشکلات یادگیری

ناتوانایی ها و مشکلات یادگیری، نارسایی ها و اختلالاتی هستند که موجب عدم درک، فهم و تشخیص کودکان می شوند، و آنها را هنگام استفاده از زبان شفاهی و کتبی دچار ضعف، درماندگی و ناتوانی می کنند. این مشکلات ممکن است خودشان را در زمینه های مختلفی مثل، فکر کردن، شنیدن، سخن گفتن، خواندن، نوشتن، حساب کردن، و حرکت کردن نشان دهند. اغلب کودکانی که مبتلا به ناتوانایی های یادگیری هستند، با وجود این که از بهره ی هوشی خوب، و حتی بالایی برخوردارند، اما عملکردی ضعیف در انجام تکالیف و فعالیت های درسی شان دارند. لازم به یادآوری است، کودکانی که به دلیل بیماری های جسمی، مانند نقص بینایی، نقص شنوایی، ضایعه ی مغزی، عقب ماندگی ذهنی، اختلال عاطفی، یا محرومیت های اقتصادی، فرهنگی، و محیطی ناتوان هستند، یا مشکل دارند، در این گروه قرار گیرند (کمیته ی مشترک ملی برای ناتوانایی های یادگیری، 1990(.

در بیشتر موارد، ناتوانایی ها و نارسایی های مربوط به یادگیری در کودکان، در سال های نخستین مدرسه رفتن آشکار می شوند، زیرا تا قبل از این دوره، مهارت ها و عملکردهای آنها مورد ارزیابی و مقایسه با سایر کودکان هم سن و سال شان قرار نمی گیرد تا مشکل و ناتوانی آنها مشخص شود.

علاوه بر این، از آنجایی که اغلب کودکان تا قبل از 7 سالگی آموزش رسمی و یکسانی برای فراگیری مهارت های جسمی و ذهنی شان نمی بینند، و از آنجایی که برخی از کودکان خردسال دچار مشکل تأخیر در رشد هستند، نمی توان تا قبل از این دوره قضاوت دقیق و درستی که دلیل بر ناتوانی شان باشد، در مورد آنها داشت. اما بعد از مدتی که از مدرسه رفتن و آموزش دیدن آنها می گذرد، می توان با مشاهده و سنجش عملکرد تحصیلی آنها و بررسی موقعیت کودک به مشکلات و ناتوانایی های آنها پی برد.

پژوهش های زیادی نشان می دهند که اگر والدین و مربیان بتوانند این گونه ناتوانایی ها و مشکلات را در کودکان به موقع تشخیص دهند، نه تنها راحت تر می توانند آنها را رفع و درمان کنند، بلکه بهتر می توانند جلوی اثرگذاری آنها را بر سایر جنبه های رشد و یادگیری کودکان بگیرند. علائم و نشانه های متداولی که اغلب کودکان مبتلا به ناتوانایی های یادگیری از خود نشان می دهند عبارتند از (هارول، 2008(:

– سرعت کم در یادگیری.

– ضعف در حافظه.

– وابستگی شدید به پدر و مادر، یا آموزگار.

– کمبود توجه.

– عدم اعتماد به نفس.

– ناهماهنگی های حرکتی.

– مشکلات کلامی.

– ناتوانایی های مربوط به خواندن، نوشتن و حساب کردن.

– ضعف مهارت های اجتماعی.

– واکنش های نامناسب هیجانی، عاطفی.

– افت تحصیلی.