بدین سان ریشه های رفتار کودک را بیش از آنکه در ذات و سرشت طفل جستجو کنیم باید از محیط تربیتی او بجوئیم. این امر بدان خاطر است که کودک در خانواده شاهد زشتی ها، زیبائی ها، محبت و خشونت ها، درگیری ها و حتی مرگ و میرها، خوردن و خفتن، غم و شادی، و تحت تأثیر القاآت و تذکرات و امر و نهی والدین و دیگر اعضای خانواده است. این ملاحظات و مسموعات فکر و روان او را شکل می دهد، انگیزه هائی سازنده و یا ویرانگر در او پدید می آورد و او را به رفتارهائی خاص و ویژه وا می دارد.
خانواده آموزشگاه رفتار و کردار کودک است. مهر و وفا، لبخند و ترشروئی، شرافت و انحراف کودک از خانواده آموخته می شود و او به علت ضعف عقلانی، عدم استقلال فکری و اقتصادی نمی تواند از تأثیرات آن دور و برکنار بماند. تمایلاتی که کودک امروز از خانواده خود نشان می دهد در پایه گذاری های بعدی زندگی اجتماعی او و روش بعدی حیاتش نقشی فوق العاده دارد. کودک از آنجا درس ادب و مهربانی می آموزد و از آنجا روابط خود را با سایرین تنظیم می کند که ممکن است براساس عشق و محبت باشد یا خصومت و نفرت و در کل او از تربیت خانوادگی تأثیر می گیرد.
