در خاتمه بحث بی مناسبت نیست از انواع خانواده و جنبه های مثبت و منفی آن با رعایت اختصار سخن به میان آوریم و از آن نتیجه ای برای تربیت کودک بدست آوریم. درباره انواع خانواده دسته بندی هائی صورت گرفته که ما تنها به یک مورد آن اشاره می کنیم و آن عبارت است از این که جامعه شناسان دو نوع خانواده را از هم بازشناخته اند: خانواده باز و خانواده بسته.
خانواده ای را بازگوئیم که در آن روابط اعضاء با دیگران بدون هیچگونه قید و بندی باشد. در چنین صورت همه جنبه های مثبت و منفی خانواده ها به یکدیگر منتقل می شود و در چنین صورت انتقال ابعاد فرهنگ به اعضا روزافزون است ولی در قالب آن مفاسد هم منتقل می شود.
خانواده ای را بسته گوئیم که در آن روابط اعضا با دیگران محدود و در لاک طبیعی خود باشد در چنین صورت انتقال فرهنگ بسیار محدود و حتی غیرممکن است ولی این جنبه مثبت را هم دارد که عوارض و بدآموزی ها به اعضاء منتقل نخواهد شد.
از دید اسلامی خانواده آنچنان باز و بسته نیست که موجب وارد آمدن صدمه ای فکری بر کودک شود بلکه تحت کنترل و ضابطه است. و این امر بدان خاطر است که خانواده مکتبی و با نور ایمان روشن است و اصل بر این است که
سرمشق های نیکو حق ادامه ی حریت داشته باشند و اصل بر سازندگی و اصلاح باشد نه افساد و آلوده کردن. ترکیب و ساخت خانواده و روابط اعضاء باید بگونه ای باشد که عظمت و ارزش انسانیت محفوظ بماند و این امر نه در خانواده باز میسر است و نه در خانواده بسته، بلکه تنها در خانواده تحت ضابطه و کنترل چنین امکانی وجود دارد.
