گروهى از خانوادها تصور مىکنند، عقد و عروسى مجوزى براى انجام هر کارى است، که امیال و شهوات آنان اقتضا مىکند.
در زمان عقد و عروسى فرزندان خود، بنابر درخواست آنان، یا دوستان دو زوج، یا اقوام دست به محرمات الهى مىزنند، و به خیال خود خوشى و لذت بیشترى را براى مجلس فراهم مىنمایند.
در حالى که عقد و عروسى باید توأم با وقار، و حفظ کرامت و شخصیت، و به دور از محرمات و گناهان، و عوامل تحریک شهوات باشد، تا موجبى براى جلب رحمت حق، و عاملى براى تحقق برکات الهى شود.
موسى بن جعفر علیهالسلام فرموده: پرهیز از لذات و خوشیهاى غیر حرام به هیچ عنوان لازم نیست.
البته به وقت عقد و عروسى باید شاد بود، و عوامل و علل مشروع همچون خواندن با صداى نیکو، مزاح، انجام برنامههاى خندهآور را از یاد نبرد.
خواندن اشعار حکیمانه، سرودهاى با مفهوم و معنادار، شعارهاى شاد کننده، و انجام مراسمى که معمولا در عرف زنان مسلمان در اینگونه مجالس بوده هیچ مانع شرعى ندارد، بیدار ماندن هم طبیعى این محافل است.
رسول حق مىفرماید: بیدارى تا دیر وقت در سه برنامه بىاشکال است:
خواندن قرآن، طلب دانش، رساندن عروس به خانهى شوهر(1)
اسلام عروسى را به هنگام شب بهتر مىداند، چنانکه عروسى حضرت زهرا به شب برگزار شد.
جابر انصارى مىگوید: چون رسول الهى فاطمه را براى على عقد فرمود، گروهى از کوتهنظران به حضرت اعتراض آوردند، که شما دخترت را به مهر اندک به على دادى، فرمود، این عقد به ارادهى من نبود، خداوند على را به زهرا تزویج فرمود.
شب عروسى رسول حق استر سپید و سیاه خود را حاضر نمود، قطیفهاى روى آن انداخت و به فاطمه فرمود: سوار شو، به سلمان امر کرد، مهار شتر را بکش، و خود از پشت سر آن را مىراند، در میان راه صداى فرود آمدن چیزى شنید، نظر فرمود، دید جبرئیل و میکائیل هر کدام با هفتاد هزار فرشته از جایگاه رفیع خود فرود آمدهاند، سبب آمدن آنان را پرسید، پاسخ دادند، آمدهایم زهرا را تا خانهى على بدرقه کنیم، سپس تبریک گفتند و صداى تکبیر از فرشتگان بلند شد، و رسول الهى هم الله اکبرگفت، از این جهت همراه عروس الله اکبر گفتن سنت شد(2)
آرى مراسم عروسى، و آداب شب شادى را باید چنان تهیه کرد، که باعث نزول
فرشتگان و برکات حق شود.
حضرت صادق علیهالسلام فرمود:
زفوا عرائسکم لیلا…(3)
عروس را شب به خانه شوهر ببرید.
حضرت رضا علیهالسلام فرمود:
من السنة التزویج باللیل لأن الله جعل اللیل سکنا و النساء انما هن سکن(3)
عروسى در شب روش رسول خدا است، چه اینکه خداوند شب را مایه آرامش قرار داده، و زن هم آرامش خاطر است.
إنه صلى الله علیه و آله امر بنات عبدالمطلب و نساء المهاجرین و الأنصار ان یمضین فى صحبة فاطمة و ان یفرحن و یرجزن و یکبرن و یحمدن و لا یقولن ما لا یرضى الله(4)
رسول خدا صلى الله علیه و آله و سلم فرمان داد دختران عبدالمطلب و زنان مهاجر و انصار شب عروسى حضرت زهرا علیهاالسلام دنبال آن دختر فرزانه حرکت کنند، شادى نمایند، شعر بخوانند. الله اکبر و الحمد الله گویند، و از چیزى که خدا راضى نیست در گفتار خود بپرهیزند.
غذا دادن به مهمانان که زحمت کشیده و دعوت دو خانواده را پذیرفتهاند از نظر اسلام مستحب است.
رسول حق فرمود:
لا ولیمة الا فى خمس: فى عرس، او خرس، او عذار، او وکار،
او رکاز، فالعرس التزویج، و الخرس النفاس بالولد، و العذار الختان، و الوکار الرجل یشترى الدار، و الرکاز الرجل یقدم من مکة(4)
ولیمه نیست جز در پنج برنامه: ازدواج، تولد فرزند، ختنه، خرید خانه، و بازگشت از مکه.
روایت شده در شب عروسى حضرت زهرا پیامبر فرمود: یا على به احترام همسرت غذائى عالى تهیه کن، سپس اضافه فرمود و گفت: گوشت و نانش از ما، خرما و روغنش از شما، و امیرالمؤمنین فرماید: من خرما و روغن خریدم، و پیامبر آستین بالا زد و خرما را در روغن خرد کرد و به هم زد و تا به صورت «حیس«(5) درآمد، و قوچى فرستاد سر بریدیم و نان زیادى پختند و فرمود: یا على هر که را خواهى دعوت کن، من رفتم مسجد فریاد زدم دعوت ولیمه فاطمه را بپذیرید(6)
رسول خدا در رابطه با دعوتى که از انسان براى شرکت در عروسى مىشود فرمود:
اذا دعیتم الى العرسات فابطئوا فإنها تذکر الدنیا، و اذا دعیتم الى الجنائز فاسرعوا فإنها تذکر الآخرة.
چون به عروسى دعوت شدید عجله نکنید که عروسى یادآور دنیا و زندگى ظاهرى است، و زمانى که به تشییع جنازه دعوت شدید بشتابید که یادآور آخرت است.
خانوادهها باید مجالس عقد و عروسى را به گونهاى ترتیب دهند، که اولا براى بچهها و نوجوانان و جوانان بدآموزى و زمینه ترغیب و تشویق به گناه و معصیت نداشته باشد، و در ثانى مردم مؤمن و زنان مؤمنهاى که دعوت شدهاند، بتوانند با
خیال راحت شرکت کنند.
مجلسى که موافق شرایط اسلامى بر پا مىشود، و حدود الهى در آن حفظ مىگردد، کلاس درسى براى جوانان و محل نزول رحمت حق براى اهل آن مجلس است.
1) بحار، ج 100، ص 267.
2) بحار، ج 100، ص 266.
3) ازدواج در اسلام / 112.
4) ازدواج در اسلام / 114، مستدرک باب نکاح، فصل 31.
5) خرما و روغن و کشک یا آرد مخلوط به هم.
6) ازدواج در اسلام / 91.
